به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی ابوالفضل مکرمی فر عصر امروز پنجشنبه 19 تیرماه 1399 در مراسم آغاز عملیات اجرایی ساماندهی مسیر دسترسی جلوخان آرامگاه توس به ارگ کهن دژ توس و مراسم پایان فاز سوم بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی که با حضور رئیس و اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار مشهد برگزار شد، بابیان این مطلب افزود: «کهن دژ از بقایای آثار تاریخی دوران سلجوقی، ایلخانی و دوره تیموری است که در زمان شکوفایی دوره اسلامی از رونق باشکوهی در توس برخوردار بوده است.»
او با اشاره به پیشینه تاریخی و اهمیت این اثر تاریخی اظهار کرد: «این اثر تاریخی دارای ارگی با ۶ برج، مسجد، حمام ، ورودی باشکوه، خندق، بارو و حصار است که تماماً از خشت، آجر و چینه برپاشده است و در برخی مطالعات باستانشناسی شواهدی از گچبریها، آجرکاری و کاشیکاری مشاهدهشده است.»
او با اشاره به برنامههای این اداره کل برای اجرای برنامههای مشارکتی در احیا و آبادانی توس اشاره و اظهار کرد: «در راستای تحقق دستنوشته مقام معظم رهبری و ارزشهای نهفته در توس با تفاهمنامه صورت گرفته با شهرداری مسیر آرامگاه فردوسی تا کهن دژ به طول 920 متر بااعتبار ۶ میلیارد تومان طی ۱۴۰ روز آینده ساماندهی و احیا میشود.»
او بابیان اینکه این اقدام باهدف احیای بخشی از عرصه توس انجام میشود، تصریح کرد: «این مهم موجب تسهیل بازدید گردشگران و علاقهمندان به فردوسی و توس است که پس از بازدید از مجموعه آرامگاه فردوسی زمینه بازدید آنها از ارگ و کهن دژ نیز فراهمشده است.»
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی تأکید کرد: دولت دوازدهم اهتمام ویژهای به توس داشته و طی چند سال گذشته در راستای تحقق دستنوشته مقام معظم رهبری در 19 تیرماه سال 1375 مبنی برآبادانی توس پروژههایی دیگری ازجمله اجرای عملیات احیا و مرمت برج و باروی توس، نوسازی تأسیسات مجموعه آرامگاه فردوسی، ساماندهی و بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی، انجام مطالعات مسیر پردیس توسط مشاور، ساماندهی مسیر سهراه فردوسی به توس، تأمین زیرساختهای لازم برای راهاندازی خانه سفال، خانه دست بافتهها، مرکز سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی از تولید تا فروش در پردیس فردوسی، احیای زادگاه فردوسی را اجرا کرده است.
او بابیان این از محل اعتبارات ملی و استانی و سفر هیئت دولت به استان این پروژههای اجراشده است، گفت: «در سال ۹۸ برای توس حدود ۷ میلیارد تومان هزینه شده است و در سال ۹۹ نیز ۷ میلیارد تومان اعتبار پیشبینیشده است.»
اهتمام ویژه دولت دوازدهم برای احیای و آبادانی توس
مکرمی فر ادامه داد: دولت دوازدهم اهتمام ویژهای برای احیا و آبادانی توس داشته است و ساماندهی و بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی، احیای برج و باروی شهر تاریخی توس و آغاز عملیات بازپیرایی مسیر دسترسی جلوخان به ارگ کهن دژ در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری برای آبادانی توس است.
ساماندهی جلوخان آرامگاه فردوسی و مسیر ارگ کهن دژ توس گامهای مؤثری در تسریع ثبت جهانی توس است
او با یادآوری اینکه فاز سوم پروژه بازپیرایی و ساماندهی جلوخان آرامگاه فردوسی مهرماه سال گذشته با حضور دکتر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آغازشده است، افزود: نهتنها اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان بلکه وزرت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و دولت دوازدهم از پروژههای آبادانی توس حمایت همهجانبه را داشته است و همواره با اجرای فرمایش مقام معظم رهبری برای آبادانی توس مدنظر بوده و معتقدیم این پروژهها گامهای مؤثری در تسریع ثبت جهانی توس رقم خواهد زد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی با قدرانی از همراهی شهرداری در اجرای بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی گفت: همواره دولت دوازدهم در کنار شهرداری و شورای شهر بوده و اگرچه شهرداری و میراث فرهنگی گاهی در تعارض بودهاند اما اکنون شورای شهر، شهرداری و میراث فرهنگی دو تفاهمنامه را برای توس امضا کردهاند.
مکرمی فر افزود: «در دولت دوازدهم میراث فرهنگی همسو و همزمان با آغاز عملیات بازپیرایی جلوخان چندین پروژه را برای آبادانی توس آغاز و به سرانجام رساند و امیدواریم عملیات احیا و مرمت برج و باروی توس از دروازه روباز به سمت دروازههای نیشابور و مرو ادامه پیدا کند.»
او تأکید کرد: «هیچگونه محدودیتی از سوی میراث فرهنگی و شهرداری برای آبادانی توس وجود ندارد و آزادسازی عرضه توس از برنامههای آینده است.»
او یادآور شد: «آزادسازی عرصه تاریخی شهر توس در دولت اصطلاحات انجام شد اما در ادامه با تغییر دولت عقیم ماند و اکنون با حضور اصلاحطلبان در شهرداری به تفاهم رسیدیم و حرکتی جاودانه در تاریخ خراسان آغازشده است.»
مکرمی فر همچنین در بخش دیگری با اشاره به پایان عملیات اجرایی فاز سوم جلوخان آرامگاه فردوسی اظهار کرد: «فاز سوم جلوخان شامل بخشهای خدماتی ازجمله پارکینگ، ایستگاه تاکسی و غرفههای خدماتی است.»
قدردانی شهردار مشهد از میراث فرهنگی برای اقدامات انجامشده در توس
همچنین محمدرضا کلائی شهردار مشهد در مراسم آغاز عملیات ساماندهی مسیر دسترسی ارگ کهن دژ و مراسم پایانی فاز سوم بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی اظهار کرد: «اقدامات اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی بهویژه برای باره توس( برج و بارو) جای تشکر دارد و تسهیل وضعیت برای پردیس لازم است و امیدوارم بازهم ما را یاری کنند.»
او بابیان اینکه تأکیددارم مسیر دسترسی کهن دژ تا ۱۴۰ روز دیگر تکمیل شود، تصریح کرد: «امیدوارم با مجموع فعالیتها بتوانیم از بدهیمان به فردوسی کم کنیم. نباید میراث و ارزشهایمان را فراموش کنیم.»